Mensenrechten beginnen dichtbij!
De Liga voor de Rechten van de Mens verenigt inwoners van Nederland die aandacht nastreven voor de toepassing van de mensenrechten in Nederland.
Vaak denken mensen bij mensenrechten aan het buitenland en aan internationale politiek. Maar ook binnenlands beleid heeft belangrijke mensenrechtenaspecten in zich.
Wij zien dat in ons land met name economisch, sociale en culturele rechten vaak veronachtzaamd of zelfs geschonden worden.Gemarginaliseerde of gediscrimineerde groepen hebben daar dan vaak van te lijden.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (pdf) werd aangenomen in 1948 en geldt sindsdien voor alle leden van de Verenigde Naties. Op de Verklaring volgde een aantal VN-verdragen over mensenrechten, die formeel bindend zijn voor de staten die ze hebben bekrachtigd (geratificeerd). Nederland heeft dat voor bijna al deze verdragen gedaan.
De Raad van Europa, waarbij alle Europese landen behalve Belarus en Rusland zijn aangesloten, heeft het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens opgesteld. Klachten over schendingen van dit verdrag kunnen (nadat de nationale rechtsgang is doorlopen) worden voorgelegd aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat bindende uitspraken doet. Nederlandse rechters kunnen ook zelf het verdrag toepassen in hun rechtspraak.
Overheden worden geacht zich in hun wetgeving en beleid te houden aan de mensenrechten. In Nederland hebben de Raad van State, dat over alle wetsonderwerpen adviseert, en het College voor de Rechten van de Mens een belangrijke taak op dit gebied. De Ombudsman ziet toe op fatsoenlijk bestuur. Echter, hun adviezen en rapporten worden lang niet altijd en vaak niet volledig opgevolgd. Er bestaat een Nationaal Actieplan Mensenrechten, maar dat speelt vrijwel geen rol in het op mensenrechtennormen afstemmen van beleid.
Ook wordt, door het overhevelen van de uitvoering van beleid naar gemeenten naar bovengemeentelijke organen en naar min of meer zelfstandige bestuursorganen, de verantwoordelijkheid voor het handhaven van mensenrechtennormen vager. Technocratisch denken, gericht op efficiënt ‘management’, is leidend bij het besturen van organen met een publieke functie. Het steeds breder gebruik van algoritmes brengt het risico mee van versterking van onrechtvaardige en discriminerende situaties.
De Nederlandse Liga voor de Rechten van de Mens zit zich in voor een evenwichtige toepassing van mensenrechten, een effectieve en inclusieve democratie en een rechtstaat die er is voor iedereen.
Dat bereiken en vasthouden vergt voortdurend onderhoud en bijstelling. De nu in Nederland ontstane slijtage moet worden hersteld. De Liga werkt daaraan door zich met haar standpunten te richten op de politiek en door een positieve bijdrage te leveren aan het publieke debat.